RAMY.   

Wykonując zdjęcie rejestrujemy na błonie światłoczułej lub matrycy aparatu cyfrowego wycinek rzeczywistości, który ze względów technicznych ma najczęściejkształt prostokąta poziomego lub pionowego, a czasami również kwadratu. Inaczej mówiąc ujmujemy fragment otaczającego nas świata w jakieś ramy. Ustalając kadr powinniśmy postarać się zamknąć w nich to, co stanowi treść naszego zdjęcia.…

Ramy

Park Ujazdowski w Warszawie, wiosenne porządki na dnie parkowego stawu. Pień i gałąź drzewa w malowniczy sposób otaczają kadr zwracając uwagę widza na to, co się dzieje wjego centrum.

Łomża, stara brama i widoczne przez nią malownicze podwórko.

O tym, czy ramka będzie pionowa czy pozioma powinien zdecydować autor biorąc pod uwagę kompozycję i rozmieszczenie głównych elementów w kadrze. Zwykle ramkę poziomą stosujemy w fotografii o tematyce krajobrazowej, stąd w języku angielskim często spotykamysię określeniem „landscape” oznaczającym kadr poziomy. Analogicznie kadry ujęte wramki pionowe określane są słowem „portrait”. Decyzję oorientacji kadru fotografujący podejmuje przed wykonaniem zdjęcia.Zmiana decyzji później, po wykonaniu zdjęcia pociągaza sobą konsekwencje związane z niepotrzebnym powtórnym kadrowaniem obrazu na etapie obróbki komputerowej lub pod powiększalnikiem, co zawsze wiąże się ze zmniejszeniem rozmiaru obrazu w przypadku pliku cyfrowego lub koniecznością powiększenia i wzrostem ziarnistości w przypadku zdjęcia wykonanego na błonie światłoczułej.

Odbicie w oknie Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Pnącza winnej latorośli „otaczają” widok na budynki znajdujące się po drugiej stronie Wisły.

Popularne niegdyś aparaty z kwadratowym formatem kadru takie jak Rolleiflex, Flexaret, Yashica czy Hassel-blad pozwalały odsunąć w czasie decyzję o wyborze kadru do momentu obróbki obrazu. Było to rozwiązanie szczególnie wygodne wprzypadku zdjęć, które miały być publikowane w prasie. Mając wokół głównego motywu dużo miejsca zarówno w pionie, jak i poziomie fotoedytor nie był zmuszany do odrzucania dobrych zdjęć tylko dlatego, że orientacja kadru nie pasowała do koncepcji graficznej artykułu.

Ramka kwadratowa zyskała sobie wielu zwolenników, którzy z czasem zaczęli łączyć się w nieformalne elitarne grupy.

Aż do pierwszej połowy XX wieku sporą popularnością cieszyła się ramka w kształcie elipsy wykorzystywana głównie w ujęciach portretowych zależnie od ilości osób umieszczonych na zdjęciu stosowana w orientacji poziomej lub pionowej. Jej koncepcja zaczerpnięta została z malarstwa portretowego.

Wybierając się w plener często spotykamy się elementami krajobrazu lub architektury, które tworzą naturalne ramy wokół motywów, które zamierzamy fotografować. Wśród detali architektonicznych mogących pełnić tę rolę można wymienić między innymi bramy, duże okna, przęsła mostów itp. W przyrodzie ramy takie mogą być tworzone przez wszelkiego rodzaju prześwity w listowiu drzew i krzewów, naturalne formy skalne.

Pamiątka z wycieczki do Brochowa. Ramę dla głównego obiektu, romańskiego kościoła stanowią dwie mazowieckie wierzby płaczące. Warto dodać, że w tym jednym z najstarszych w Polsce kościołów został ochrzczony Fryderyk Chopin.

Takie „naturalne” ramy mogą być również aranżowane celowo przez fotografującego jako elementy scenografii w fotografii portretowej. Często zobaczyć można na zdjęciach wielu autorów, jak portretowana osoba trzyma w dłoniach bądź wygląda przez drewnianą ramę obrazu.

Widok z okna samolotu. Ramę dla głównego motywu stanowi oprawa okna.

Planując wykonanie zdjęcia w plenerze warto rozejrzeć się w pobliżu, być może napotkamy coś, co może stanowić taką ramę doskonale harmonizującą z głównym motywem na zdjęciu.

Pojedyncze murowane przęsło wiaduktu kolei warszawsko-wiedeńskiej odsłania widok na nieco zaniedbaną, ale bardzo malowniczą ulicę Armatnią.

Oryginalna ramka którą można uzyskać metodą malowania pędzlem zwilżonym w wywoływaczu po naświetlonym papierze światłoczułym. Na obrazku widoczna cyfrowa symulacja takiego efektu.

tekst i zdjęcia: Robert Urbański